Zbiór
zasad etyki, tradycji i zwyczajów ³owieckich
Opracowany przez:
Komisjê Etyki, Tradycji i Zwyczajów £owieckich
Naczelnej Rady ³owieckiej
Przyjêty przez Naczeln± Radê £owieck±
6 czerwca 1992 r.
£owiectwo jest szczególn± dziedzin± ¿ycia spo³ecznego-
³±czy w sobie harmonijnie ochronê przyrody ojczystej i wykonywanie polowania,
walor kulturalno- o¶wiatowy i rekreacyjny, warto¶ci wychowawcze i gospodarcze.
Zadania te realizuj± my¶liwi zrzeszeni w Polskim Zwi±zku £owieckim, zgodnie
z obowi±zuj±cymi przepisami prawnymi, statutowymi i regulaminowymi oraz w
oparciu o tradycje , zwyczaje i etykê ³owieck±.
W historii Polski ³owiectwo zajê³o znacz±ce miejsce, wnosz±c istotny wk³ad
do materialnej i duchowej kultury narodu, co znalaz³o odbicie w sztuce i
uformowa³o trwa³e warto¶ci obyczajowe oraz moralne.
Wspó³cze¶ni my¶liwi staraj± siê te warto¶ci kultywowaæ, rozwijaæ i
wzbogacaæ, przestrzegaj±c w swej dzia³alno¶ci nie tylko przepisów prawa,
regulaminów i statutów, lecz równie¿ norm etycznych oraz zwyczajów.
ZBIÓR ZASAD ETYKI
- My¶liwi zorganizowani
w Polskim zwi±zku £owieckim realizuj± cele polskiego ³owiectwa. Przynale¿no¶æ
do Polskiego Zwi±zku £owieckiego jest ¶wiadomie i dobrowolnie przyjêtym
obowi±zkiem- statutowym i moralnym- czynnego uczestniczenia w rzetelnym
wykonywaniu wszystkich zadañ naszej Organizacji , a prawo posiadania i u¿ywania
broni my¶liwskiej do celów zgodnych ze statutem PZ£ i regulaminem
wytwarza poczucie zwiêkszonej odpowiedzialno¶ci.
- My¶liwy za swój
podstawowy obowi±zek uwa¿a rzetelne przestrzeganie norm prawa ³owieckiego
oraz pe³ne podporz±dkowanie siê wymogom dyscypliny organizacyjnej.
- My¶liwy nie ogranicza
swego udzia³u w ³owiectwie wy³±cznie do wykonywania polowania. Troski o
hodowle i ochronê zwierzyny nie pozostawia kolegom. Wykonuj±c polowanie i
inne czynno¶ci zwi±zane z gospodark± ³owiecka ma na wzglêdzie dobro
przyrody ojczystej, jej zachowanie dla przysz³ych pokoleñ, wykazuje dba³o¶æ
o ¶rodowisko przyrodnicze cz³owieka i równowagê ekologiczn±.
- My¶liwy nie szuka w
uprawianiu ³owiectwa korzy¶ci materialnych, my¶listwo bowiem nie mo¿e byæ
¶rodkiem do ich osi±gania. Najcenniejsz± korzy¶ci± my¶liwego jest
obcowanie z przyroda oraz doznawanie prze¿yæ ³owieckich i rado¶ci w
gronie braci my¶liwskiej.
- Materialnym wyrazem
sukcesu my¶liwego s± trofea. Zdobyte trofea my¶liwy darzy szczególnym
szacunkiem, preparuje je i konserwuje, a udostêpnienie na wystawy uwa¿a za
zaszczytny obowi±zek.
- My¶liwy stale pog³êbia
sw± wiedzê zarówno w dziedzinie ekologii i gospodarki ³owieckiej, jak równie¿
historii i tradycji polskiego ³owiectwa. Jest sta³ym czytelnikiem ksi±¿ek
i czasopism o tematyce ³owieckiej.
- My¶liwy uczestniczy w
realizacji zadañ statutowych PZ£, anga¿uj±c ca³± sw± wiedzê i do¶wiadczenie.
- My¶liwy podczas
wykonywania polowania oraz prac hodowlanych w ³owisku kieruje siê zasad±
nadrzêdno¶ci gospodarki rolnej i le¶nej- wspó³dzia³a z w³a¶cicielami
gruntów w trosce o ochronê zwierzyny.
- Przebywaj±c w ³owisku
my¶liwy okazuje szacunek dla pracy rolnika i le¶nika. Swoim zachowaniem
stwarza atmosferê wzajemnej ¿yczliwo¶ci.
- W kontaktach z ludno¶ci±
zamieszka³± na dzier¿awionym terenie my¶liwy swoim postêpowaniem
przyczynia siê do utrwalenia dobrej opinii o Polskim Zwi±zku ³owieckim,
popularyzuje wiedzê o nowoczesnym ³owiectwie, stara siê pozyskaæ dla
niego sprzymierzeñców, zw³aszcza w¶ród m³odzie¿y.
- Przyjête na siebie
obowi±zki organizacyjne my¶liwy wykonuje rzetelnie. Zaufanie i wdziêczno¶æ
kolegów s± jedyn± za nie rekompensat±.
- My¶liwy wra¿liwy jest
na problemy spo³eczno¶ci lokalnych i w miarê mo¿liwo¶ci stara siê pomóc
w ich rozwi±zywaniu.
- My¶liwy dba o mienie
ko³a ³owieckiego. Swe materialne zobowi±zania wobec Zwi±zku reguluje
punktualnie i rzetelnie.
- My¶liwi solidarnie
uczestnicz± we wszystkich pracach organizowanych przez ko³o ³owieckie,
proporcjonalnie do swych mo¿liwo¶ci fizycznych, sprawno¶ci i umiejêtno¶ci.
- My¶liwy, uczestnicz±c
w ¿yciu Zwi±zku pos³uguje siê w mowie i pi¶mie tradycyjnym s³ownikiem
³owieckim doskonal±c jego znajomo¶æ.
- My¶liwy nie powoduje w
³owisku nadmiernego niepokoju.
- W ¿yciu organizacyjnym
i w czasie p[polowañ my¶liwy stosuje zasadê równo¶ci wszystkich cz³onków
PZ£. W stosunku do kolegów, cz³onków naganki, go¶ci i innych osób jest
uprzejmy, lojalny i kole¿eñski. Cechuje go szacunek i ¿yczliwo¶æ wobec
kolegów oraz gotowo¶æ okazywania im pomocy. Przyczynia siê do zachowania
dobrej atmosfery podczas wspólnych imprez, taktownie odnosi siê do wspó³uczestników
polowañ. Podporz±dkowuje siê poleceniom kolegów pe³ni±cych obowi±zki
funkcyjne. Jest punktualny i s³owny. S³u¿y rad± mniej do¶wiadczonym
kolegom.
- Szczególnym szacunkiem
i taktown± opieka otacza najstarszych wiekiem my¶liwych, którzy z powodu
ograniczonej sprawno¶ci fizycznej nie s± w stanie w pe³ni uczestniczyæ w
polowaniach i pracach gospodarczych w ³owisku. Przeznacza dla kolegów
starszych i niepe³nosprawnych wygodniejsze miejsca w pojazdach. W czasie
polowania udziela im pomocy przy poszukiwaniu lub patroszeniu i przenoszeniu
zwierzyny.
- My¶liwy traktuje
naganiaczy z szacunkiem i nale¿yt± trosk±, zapewniaj±c im odpowiednie
posi³ki i chwile odpoczynku. Stara siê o utrzymanie kole¿eñskiej
atmosfery miêdzy my¶liwymi i nagank±
- My¶liwy dba o etyczny
stosunek do zwierzyny. Poszukiwanie rannej zwierzyny my¶liwy uwa¿a za swój
moralny obowi±zek, a odnaleziona sztukê dostrzeliwuje w sposób
humanitarny. Nie wyrêcza siê naganiaczami przy poszukiwaniu rannej
zwierzyny grubej.
- My¶liwy nigdy nie
traktuje strza³u do zwierzyny jako treningu strzeleckiego.
- Poszanowanie i godne
obchodzenie siê z odstrzelon± zwierzyna ¶wiadczy nie tylko o kulturze my¶liwego,
ale tak¿e wyra¿a jego szacunek do przyrody.
- W czasie polowania my¶liwy
zachowuje umiar i opanowanie by ni dopu¶ciæ , ¿eby pasja my¶liwska nie
przerodzi³a siê w zach³anno¶æ. Dobry my¶liwy- to niekoniecznie ten, który
zostaje królem polowania.
- My¶liwy umie wstrzymaæ
siê od strza³u, je¿eli okoliczno¶ci wskazuj± na brak szansy ucieczki
zwierza lub podniesienia strzelonej sztuki. Powstrzymuje siê równie¿ od
dania strza³u do zwierzyny w przypadku w±tpliwego w³asnego pierwszeñstwa.
- My¶liwy jest ¶wiadom
bogatego dorobku polskiego ³owiectwa, które stara siê godnie reprezentowaæ
w kontaktach z my¶liwymi- cudzoziemcami.
- Dokonuj±c odstrza³ów
selekcyjnych my¶liwy ma na uwadze nie tylko sucha tre¶æ kryteriów, ale równie¿
swoj± role , jak± pe³ni w przyrodzie.
- My¶liwy dba o
bezpieczeñstwo na polowaniu. Poluje zawsze ze sprawdzon± broni±, zna jej
cechy techniczne. Jest ¶wiadom swych umiejêtno¶ci strzeleckich, które
stale doskonali.
- Spory powsta³e w
czasie my¶liwi rozstrzygaj± w atmosferze kole¿eñsko¶ci i zgodnie z
przyjêtymi zasadami.
- Przebiegowi polowania
towarzyszy zachowanie zwyczajów ³owieckich, a przede wszystkim pasowanie
na my¶liwego, podawanie "z³omu", urz±dzanie pokotu i u¿ywanie
sygna³ów mysliwskich.
- Na polowaniu my¶liwy
wystêpuje w estetycznym ubiorze my¶liwego, odpowiadaj±cym tradycji, ale
tez uwzglêdnia zwyczaje w jego ¶rodowisku.
- My¶liwy otacza opiek±
psa my¶liwskiego- towarzysza i pomocnika swych ³owów. Dba o zaspokojenie
jego potrzeb, nie zmusza do wysi³ku ponad jego mo¿liwo¶ci. U¿ytkuj±c
psa my¶liwskiego wystrzega siê powstawania konfliktów z otoczeniem.
Starzej±cy siê pies my¶liwski zas³uguje na zapewnienie mu spokojnej
staro¶ci.
- Ograniczaj±c liczebno¶æ
szkodników w ³owisku my¶liwy wykazuje szczególna rozwagê oraz unika
zatargów z miejscow± ludno¶ci±.
- W±tpliwo¶ci zwi±zane
z zachowaniem etyki my¶liwy rozstrzyga we w³asnym sumieniu zgodnie z
prawem i zwyczajami ³owieckimi.
ZWYCZAJE I CEREMONIA£ £OWIECKI
Jeste¶my krajem o bogatych tradycjach ³owieckich.
W czasie ponad tysi±cletniej historii naszego pañstwa- a pamiêtaæ musimy, ¿e
my¶listwo by³o jednym z najwa¿niejszych zajêæ naszych przodków na d³ugo
przed powstaniem pañstwa polskiego- wykszta³ci³y siê ró¿norodne formy
zwyczajów i ceremonia³u ³owieckiego.
Powsta³a i rozwinê³a siê tak¿e bogata gwara my¶liwska, bêd±ca zwierciad³em
¿ycia naszych przodków, przejawem rozwoju i bogactwa naszego jêzyka, ¶wiadectwem
jednej z tradycyjnych dziedzin kultury narodowej.
Przekazuj±c my¶liwym opis zwyczajów ³owieckich i ceremonia³u my¶liwskiego
pragniemy, aby by³y one szeroko stosowane przez wszystkie ko³a ³owieckie i
wszystkich my¶liwych, przyczyniaj±c siê do wzbogacenia form samowychowania w
szeregach braci my¶liwskiej, a jêzyk ³owiecki by³ czynnikiem zespalaj±cym
nasze ¶rodowisko.
Tradycja ³owiecka jest ¿yw± tkank±; w wielu ¶rodowiskach my¶liwych powstaj±
nowe , oryginalne zwyczaje, które wzbogacaj± kulturê ³owieck± i tworz±
nasz wspólny dorobek. Nale¿y te inicjatywy rozwijaæ i kultywowaæ.
1.Pos³ugiwanie siê jêzykiem ³owieckim
Geneza polskiego jêzyka ³owieckiego siêga
zamierzch³ych czasów. Kszta³towa³ siê on na przestrzeni setek lat,
wzbogacany ci±gle rozwojem praktyki i wiedzy ³owieckiej . Wp³ywa³y na niego
przemiany spo³eczne i gospodarcze. W obrzêdach my¶liwskich przestrzegano obowi±zku
stosowania jêzyka ³owieckiego na ³owach i gronie braci ³owieckiej. W
poemacie Flis ( XVI wiek ) Sebastian Klonowic pisze:
Ju¿ gêbê
tr±b± zwaæ u charta musi
kto raz my¶liwskiej polewki zakusi
zaj±ca kotk±, ucho ju¿ nie uchem
musi zwaæ s³uchem
t³ustego skromnym, prêdkiego ciekawym
musi zwaæ, kto chce byæ my¶liwcem prawym
Jêzyk ³owiecki by³ zawsze - i jest nim dzisiaj-
jêzykiem ¿ywym, podlega sta³emu rozwojowi. Powstaj± nowe okre¶lenia, ¿ycie
wycofuje z terminologii ³owieckiej nieaktualne pojêcia.
¬ród³em poznania jêzyka ³owieckiego jest nie tylko ksi±¿ka Stanis³awa
Hoppego S³ownik jêzyka ³owieckiego- ale równie¿ czasopismo £owiec
Polski i liczne fachowe publikacje wydawane wspó³cze¶nie.
2.Sygna³y
³owieckie
Sygna³y ³owieckie to przede wszystkim system
porozumiewania siê my¶liwych. Maj± one nie tylko praktyczne znaczenie w
czasie wykonywania polowania, ale s± nieod³±cznym elementem zwyczaju my¶liwskiego.
Któ¿ nie pamiêta wspania³ych strof Pana Tadeusza Adama Mickiewicza- Koncert
Wojskiego:
Natenczas
Wojski chwyci³ na ta¶mie przypiêty
swój róg bawoli d³ugi , cêtkowany, krêty (...)
Bo w graniu odzew d¼wiêcz±cy, rze¶ki: to pobudka;
Potem jêki po jêkach skoml±, to psów granie;
A gdzieniegdzie ton twardszy jak grzmot, to strzelanie.
Wielowiekowa jest tradycja stosowania sygna³ów ³owieckich granych na rogu lub
tr±bce. Dawny my¶liwy rozró¿nia³ ponad trzydzie¶ci tekstów muzycznych, u³atwiaj±cych
wykonywanie polowania w trudnych puszczañskich warunkach. Dzi¶, poza sygna³ami
stosowanymi wed³ug wymogów polowañ, pozosta³y sygna³y wzbogacaj±ce obrzêdy
zwi±zane z ³owami. Ich nazwy podajemy w odpowiednich tekstach opisuj±cych
ceremonia³ ³owiecki.
Corocznie zwiêksza siê liczba my¶liwych znaj±cych sygna³y ³owieckie i bior±cych
udzia³ w konkursach sygnalistów. Naczelna Rada £owiecka pragnie, by ten
element tradycji wzbogaca³ nasze ¿ycie ³owieckie.
3. ¦lubowanie
¦lubowanie jest pierwszym obrzêdem, z którym
spotyka siê ka¿dy m³ody my¶liwy przyjêty do Polskiego Zwi±zku £owieckiego
Sta¿ w kole ³owieckim i administracyjne k³opoty ma ju¿ za sob±: egzamin z³o¿ony
wymagane prawem i regulaminem za¶wiadczenia i zezwolenia uzyskane, wpisowe wp³acone.
Rozpoczyna ¿ycie my¶liwskie. Wówczas to powinien z³o¿yæ uroczyste ¶lubowanie.
Obrzêd ten wprowadza m³odego my¶liwego w klimat tradycji i obyczaju ³owieckiego.
¦lubowanie przeprowadza siê w zasadzie w ³owisku w czasie zbiórki my¶liwych
przed pierwszym zbiorowym polowaniem , w którym bie¿e udzia³ m³ody my¶liwy
, mo¿e równie¿ odbyæ siê podczas posiedzenia Wojewódzkiej Rady £owieckiej
lub innych uroczysto¶ci. Podczas ¶lubowania towarzyszy m³odemu my¶liwemu
jego opiekun, który sprawowa³ pieczê nad nim podczas odbywania sta¿u . ¦lubowanie
powinno mieæ uroczysty ch arakter.
¦lubowanie przyjmuje przewodnicz±cy zarz±du ko³a, ³owczy lub prowadz±cy
polowanie.
Dla u¶wietnienia uroczysto¶ci mo¿e w niej wspó³uczestniczyæ najstarszy
wiekiem my¶liwy b±d¼ posiadacz odznaczenia " Z³om".
¦lubuj±cy wywo³any zostaje z szeregu my¶liwych przygotowanych do odprawy. ¦lubuj±cy
powtarza tekst klêcz±c na lewym kolanie, z odkryt± g³ow± ( okrycia g³owy
zdejmuj± wszyscy uczestnicy ¶lubowania ), broñ trzyma w lewym rêku, pionowo
opart± stopk± o ziemiê, za nim stoi opiekun trzymaj±c praw± d³oñ lub
kordelas na jego ramieniu.
Tekst
¶lubowania
Przystêpuj±c
do grona polskich my¶liwych ¶lubuje uroczy¶cie:
przestrzegaæ sumiennie praw ³owieckich,
postêpowaæ zgodnie z zasadami etyki ³owieckiej,
zachowywaæ tradycje polskiego ³owiectwa,
dbaæ o dobre imiê ³owiectwa i godno¶æ polskiego my¶liwego.
Po wypowiedzeniu formu³y my¶liwy wstaje, przyjmuj±cy
¶lubowanie podaje mu rêkê i wypowiada s³owa:
Na chwa³ê polskiego ³owiectwa b±d¼ prawym
my¶liwym, niech Ci bór darzy.
Zebrani na odprawie koledzy odpowiadaj±-
"Darz Bór", a je¿eli jest sygnalista, gra on sygna³ "Darz bór".
Po odebraniu sygna³u my¶liwi nakrywaj± g³owy. Przyjmuj±cy ¶lubowanie
opiekunowi za trud poniesiony dla dobra ³owiectwa i ko³a. ¦lubuj±cy
przyjmuje gratulacje i ¿yczenia kolegów, a nastêpnie wstêpuje do szeregu.
4. Odprawa my¶liwych przed polowaniem
Odprawa my¶liwych przed polowaniem powinna mieæ
charakter powa¿ny i uroczysty, jest to przywitanie my¶liwych z ³owiskiem (
kniej± - polem ) i spotkanie kolegów przed ³owieck± przygod±.
Sygnalista gra sygna³ " Zbiórka my¶liwych
". My¶liwi ustawiaj± siê w szeregu, naprzeciwko ich naganiacze. Odprawê
i polowanie prowadzi ³owczy ko³a lub my¶liwy wyznaczony przez zarz±d ko³a.
Prowadz±cy odprawê wita go¶ci, my¶liwych i
pomocników. Wita ³owisko ( kniejê- pole ), aby obdarza³o ³owców ( my¶liwych
) sukcesem.
Nastêpnie prowadz±cy dope³nia czynno¶ci
przewidzianych regulaminem polowañ, tj. informuje o gatunkach i ilo¶ci
zwierzyny przewidzianej do odstrza³u, omawia system sygna³ów oraz zasady
bezpieczeñstwa, upewnia siê o posiadaniu przez uczestników niezbêdnych
dokumentów.
W czasie nastêpuj±cego potem losowania kart
stanowiskowych zachowuje siê kolejno¶æ odpowiadaj±c± godno¶ci uczestnika i
zwyczajowa go¶cinno¶æ. Sygna³ " Apel na ³owy" koñczy odprawê.
5. Chrzest my¶liwski i pasowanie
Chrzest my¶liwski - to bardzo stara ceremonia zwi±zana
z przyjêciem adepta do grona my¶liwych , powtarzana po ubiciu pierwszej sztuki
danego gatunku zwierzyny.
Odbywa siê na polowaniu. Po odtr±bieniu, o ile
jest sygnalista, ¶mierci zwierza najstarszy funkcj± my¶liwy nakazuje m³odzikowi
klêkn±æ na lewe kolano i znacz±c farba ubitej zwierzyny jego czo³o
wypowiada s³owa:
W imiê Boga, ¶w. Jerzego, ¶w. Micha³a chrzczê
Ciê na wyznawcê ¶w. Huberta.
Je¿eli my¶liwy zdoby³ pierwsz± zwierzynê na
polowaniu zbiorowym i by³ to zwierz gruby, to po zakoñczonym miocie lub w
czasie pokotu najstarszy funkcj± my¶liwy wywo³uje z szeregu kandydata do
ceremonii i wzywa do przyjêcia pasowania. W tym czasie sygnalista gra sygna³
" Pasowanie ", a uczestnicy polowania zdejmuj± nakrycia g³owy.
Pasowany klêka na lewe kolano po grzbietowej stronie pozyskanego zwierza. Lew±
rêkê opiera na broni, praw± na zwierzu. Celebruj±cy przypomina mu o obowi±zkach
prawego my¶liwego i znaczy farb± czo³o adepta, wypowiadaj±c s³owa:
Pasujê Ciê na rycerza ¶w. Huberta, b±d¼ prawym, mê¿nym i uczciwym my¶liwym.
Jak przy ceremonii chrztu zwyczaj nakazuje , aby nie ¶cieraæ farby do koñca
polowania.
Je¿eli my¶liwy zdoby³ zwierza na polowaniu indywidualnym, to ceremonii chrztu
lub pasowania mo¿e dokonaæ jego " starszy" kolega. Ten fakt nale¿y
podaæ do wiadomo¶ci cz³onków ko³a na pierwszym zbiorowym polowaniu podczas
pokotu.
Warto te¿ przestrzegaæ zasady, ¿eby pierwszego upolowanego grubego zwierza m³ody
my¶liwy patroszy³ w³asnorêcznie, nie korzystaj±c z pomocy fizycznej kolegów
czy naganiaczy, lecz s³uchaj±c jedynie ich wskazówek.
6. Dekorowanie ga³±zk± " z³omu "
Z³omem nazywamy krótka ( 20-m 30cm ) ga³±zkê
¶wierku, jod³y , dêbu, buka lub innych drzew (sosna , olcha) b±d¼ ro¶lin (
wrzos ) , typowych dla miejsca polowania.
Z³omem" czcimy ka¿d± ubit± sztukê grubej zwierzyny. My¶liwy, któremu
bór darzy³ staje po stronie grzbietowej ubitego zwierza , a prowadz±cy
polowanie lub jego towarzysz na polowaniu indywidualnym od³amuje "z³om"
, czê¶æ jego wk³ada zwierzynie do gêby , jako tzw. Ostatni kês, resztê sk³ada
na ranie postrza³owej, po czym od³amuje kawa³ek pomazanej farb± ga³±zki i
na kordelasie lub kapeluszu wrêcza go lew± rêk± szczê¶liwemu strzelcowi,
podaj±c mu prawicê ze s³owami "Darz bór". Ceremonia ta mo¿e
odbywaæ siê przy d¼wiêku tr±bki my¶liwskiej g³osz±cej dan± zwierzynê
na rozk³adzie (wed³ug gatunku ). Otrzymany "z³om" my¶liwy zak³ada
za wst±¿kê kapelusza lub przymocowuje do czapki i nosi do koñca polowania.
Je¿eli zwierz zosta³ zdobyty przez samotnego my¶liwego na polowaniu
indywidualnym, my¶liwy przed patroszeniem wk³ada zwierzynie do gêby
"ostatni kês", a drug± ga³±zkê "z³omu" przystraja w³asne
okrycie g³owy, mo¿e równie¿ zagraæ sygna³ " Zwierzyna na rozk³adzie".
Tradycyjnie przyjête jest, ¿e z³om, jak wskazuje nazwa, jest od³amywany , a
nie obcinany no¿em lub kordelasem i wrêcza siê go przed patroszeniem
zwierzyny.
7. Pokot
Pokot- to tradycyjny sposób zakoñczenia ³owów.
Przy ubitej zwierzynie, le¿±cej w okre¶lonym porz±dku wed³ug ³owieckiej
hierarchii, zbieraj± siê my¶liwi oraz pomocnicy ( naganka ).
Zwierzynê uk³ada siê na prawym boku od prawej ku lewej stronie.
W pierwszym szeregu s± wielkie drapie¿niki ( ry¶, wilk ), w nastêpnych
szeregach kolejno: ³osie, jelenie, daniele, dziki, sarny, lisy i inne drapie¿niki
futerkowe, dalej: zaj±ce, króliki, nastêpnie "pióro", tj. ba¿anty
i inne ptactwo ³owne. Lisy uk³ada siê z kitami wyprostowanymi na przed³u¿eniu
linii grzbietu. Co dziesi±t± sztukê zwierzyny drobnej wysuwa siê o pó³ d³ugo¶ci
My¶liwi staj± w szeregu u czo³a rozk³adu,
pomocnicy po przeciwnej stronie, przed nimi sygnali¶ci. Je¿eli pokot odbywa siê
o zmroku, to rozpala siê ognisko lub ustawia siê pochodnie.
Tradycja zabrania przekroczenia le¿±cej na rozk³adzie zwierzyny, tak my¶liwym,
jak i pomocnikom.
Prowadz±cy polowanie sk³ada raport najstarszemu funkcj± w kole my¶liwemu:
podaje wyniki polowania, og³asza " króla polowania" i "wicekrólów",
dziêkuje my¶liwym i pomocnikom. Potem nastêpuje otr±bienie rozk³adu dla ka¿dego
zdobytego gatunku zwierzyny, z wyj±tkiem ptactwa, które otr±bione zostaje
sygna³em " Pióro na rozk³adzie"
Zgodnie z tradycj± w czasie raportu i otr±bienia pokotu my¶liwi i pomocnicy
stoj± z odkrytymi g³owami. Je¿eli na polowaniu nie ma my¶liwego, któremu
prowadz±cy móg³by z³o¿yæ raport, dokonuje on tylko og³oszenia wyników
polowania.
PO raporcie lub og³oszeniu wyników polowania nastêpuje og³oszenie i
dekoracja " króla polowania" i "wicekrólów". Wskazane
jest, by pokot podsumowany zosta³ kilkoma zdaniami na temat kole¿eñskiej
atmosfery i zgodnego z etyk± odbycia ³owów. Hejna³y " Koniec
polowania" i "Darz bór", wys³uchane z odkrytymi g³owami koñcz±
³owy.
Przyk³ady
pokotów.
8. Hubertowiny
Do tradycji ³owieckiej nale¿y ¶wiêceni dnia
patrona my¶liwych- ¶w. Huberta. ¦wiêto to obchodzone jest 3 listopada.
Zwyczaj ten powinien byæ kultywowany, choæ ³owy odbywaj± siê czêsto nie w
dniu patrona, lecz w najbli¿szym dniu wolnym od pracy.
Polowanie " hubertowskie" bywa przewa¿nie pierwszym polowaniem
jesiennym w sezonie. £owom w tym dniu nadaje siê szczególnie uroczysty
charakter. Zazwyczaj przebieg polowania jest skrócony dla zorganizowania wspólnego
ogniska lub biesiady. Na "hubertowiny" powinni byæ zaproszeni go¶cie
mieszkaj±cy na terenie obwodu ³owieckiego i wspó³pracuj±cy z ko³em.
9.
Polowanie noworoczne lub wigilijne
Polowanie noworoczne lub wigilijne nale¿y do
tradycyjnych ³owów organizowanych w naszym Zwi±zku. £owy te posiada³y
zawsze szczególny charakter- mia³y na celu zaci¶niêcie kole¿eñskich wiêzów,
podkre¶lenie estetycznej warto¶ci ³owiectwa, wzbogacanie prze¿yæ my¶liwskich
innymi tre¶ciami ni¿ samo polowanie.
Tradycyjnie ³owy w tym dniu powinny koñczyæ siê wcze¶niej, tak aby przy
ognisku b±d¼ wspólnym stole, w atmosferze kole¿eñstwa dokonaæ zbilansowani
³owieckich prze¿yæ minionego roku, utrwaliæ kszta³tuj±ce siê na tej
kanwie przyja¼nie, ¿yczyæ kolegom dobrych my¶liwskich dni w nastêpnym roku.
S± ko³a ³owieckie , które w tym dniu, wykorzystuj±c odbywaj±ce siê ³owy,
¦wiêc± pras³owiañski zwyczaj dzielenia siê pokarmem ze zwierzêtami.
Dzi¶ ma to inny wyraz- my¶liwi przed pierwszym miotem lub pêdzeniem udaj± siê
do pa¶ników i sk³adaj± tam karmê. Piêkny to uk³on w stronê tradycji
naszych pradziadów, warto go szerzej propagowaæ w¶ród kó³ ³owieckich.
Powszechnie uwa¿a siê , ¿e najpowszechniejsz± , klasyczn± - a przy tym
najbardziej "my¶liwsk± spo¶ród wszystkich naszych pie¶ni ³owieckich-
jest pie¶ñ " Pojedziemy na ³ów ". Podajemy tekst tej pie¶ni w
opracowaniu Wac³awa z Olecka ( z 1833 roku ).
Pojedziemy
na ³ów, na ³ów, towarzyszu mój
Na ³ów, na ³ów na ³owy, do zielonej d±browy, towarzyszu mój.
A tam
biegnie zaj±c, zaj±c, towarzyszu mój!
Puszczaj charty za smycz± , niech zaj±ca pochwyc±, towarzyszu mój.
Pojedziemy
na ³ów, itd...
A¿ tam
biegnie sarna, sarna ,towarzyszu mój!
Puszczaj charty ze smycz±, niechaj sarnê uchwyc±, towarzyszu mój!
Pojedziemy
na ³ów, itd...
A¿ tam
biegnie sobol, sobol, towarzyszu mój!
Puszczaj charty ze smycz±, niech sobola uchwyc±, towarzyszu mój!
Pojedziemy
na ³ów, id.
A¿ tam
biegnie panna, panna, towarzyszu mój!
Puszczaj charty ze smycz±, niechaj pannê uchwyc±, towarzyszu mój!
A
teraz siê dzielmy, dzielmy, towarzyszu mój!
Tobie zaj±c i sarna, a mnie sobol i panna, towarzyszu mój.
A
kiedy ci krzywda, krzywda, towarzyszu mój!
Tobie siod³o, a mnie koñ, teraz¿e siê ze mn±
goñ, towarzyszu mój.
A
kiedy ci krzywda, krzywda, towarzyszu mój!
Moja szabla, a twój kij, teraz¿e siê ze mn± bij, towarzyszu mój.
A
kiedy ci krzywda, krzywda, towarzyszu mój!
Twoje
gard³o, a mój miecz, twoja g³owa pójdzie precz, towarzyszu mój.
(spotka³em
siê te¿ z wersj±: A tam leci zaj±c, zaj±c itd.)
|